Aplikacja łącząca graczy komputerowych, kampania społeczna o przeciwdziałaniu myślom samobójczym młodzieży czy aukcja sztuki dla zwierząt w schronisku. To tylko część projektów społecznych, które w tym roku szkolnym, w ramach olimpiady Zwolnieni z Teorii, zrealizowało rekordowo prawie 6,5 tys. młodych osób z całej Polski. Swoimi działaniami dotarli do blisko 9 milionów osób. Znamy już wyniki najlepszych zespołów i szkół, które działały dla otoczenia i rozwijały kompetencje miękkie.
Od września do kwietnia tysiące młodych ludzi zebrało zespół rówieśników, wybrało problem społeczny, na który chcieli odpowiedzieć, a następnie działało w grupie, żeby go rozwiązać. Przechodzili przez różne etapy projektu, od planowania, przez stres i nieporozumienia, po pozyskanie wsparcia od ludzi, zebranie funduszy na akcje charytatywne czy zorganizowanie wydarzenia dla społeczności. W końcu, podczas Wielkiego Finału projektów społecznych, Zwolnieni z Teorii ogłosili Złote Wilki, czyli nagrody za najbardziej efektywne projekty w tej edycji. Jak co roku, to święto młodzieżowej aktywności społecznej przyciągnęło uwagę tysięcy ludzi zainteresowanych edukacją praktyczną, działaniem społecznym i nowym pokoleniem na rynku pracy. Jak mówią organizatorzy, to właśnie te trzy aspekty są dla nich kluczowe. Dzięki projektom realizowanym w Zwolnionych z Teorii, jak na dłoni widać, czym interesują się młodzi ludzie w Polsce.
Jakie tematy w tym roku wybrała młodzież? Najczęściej takie, które ich dotykają bezpośrednio lub z którymi mieli styczność i wywarły na nich wpływ. Między innymi hejt podczas grania w gry komputerowe. W Polsce w gry komputerowe gra ponad 20 mln osób (według raportu The Game Industry of Poland 2021), jednak wiele z nich doświadcza wyzwisk i przekleństw podczas gry z innymi graczami. W odpowiedzi na to zjawisko młodzież stworzyła specjalną aplikację Swipest, która pozwala dobrać osoby do gry bez mowy nienawiści i wyzwisk. To nowa aplikacja stworzona przez nastolatków dla społeczności graczy, która ma dbać o ich dobrostan.
Wiele projektów dotyczy zdrowia psychicznego młodzieży. Jeden z zespołów wykazał się szczególną inicjatywą. Nastoletni kierownik projektu, Kacper wspomina, że kiedy szedł po ulicach Warszawy zobaczył graffiti “żyjesz czy egzystujesz?”. Ta myśl w nim kiełkowała i nie dawała spokoju. Wspólnie z kilkoma osobami postanowili odpowiedzieć na to pytanie, zwłaszcza że dane były alarmujące: według danych UNICEF z 2021 r. co 11 minut na świecie jeden nastolatek odbiera sobie życie. Sprawdzili, jak wygląda sytuacja w Polsce i z ich własnego badania wyniknęło, że ponad 45 proc. młodych osób miało myśli samobójcze (badanie 2023 r. na próbie 723 osób). W związku z tym zrobili kampanię społeczną “Miło Cię widzieć”, dzięki której powstał poradnik dla dorosłych, seria billboardów w kilku miastach Polski, alarmująca o sytuacji dzieci i młodzieży oraz cykl działań edukacyjnych na blogu, w social mediach i formie podcastów.
Złota triada: dom, szkoła, praca
Młodzież realizuje te projekty w ramach zajęć szkolnych lub w czasie wolnym. Najbardziej aktywne szkoły umożliwiają im takie działania w ramach lekcji, dzięki czemu młodzież uczy się praktycznych umiejętności społecznych, takich jak organizacja czasu, angażowanie ludzi i współpraca z nimi. Podczas Wielkiego Finału ogłoszono również Ranking Szkół Zwolnieni z Teorii. Na pierwszych trzech miejscach są szkoły z województwa śląskiego, zachodniopomorskiego i mazowieckiego. — Szkoła to jedno z najważniejszych miejsc i etapów życia młodego człowieka, dlatego co roku wyróżniamy te, które działają na rzecz kształtowania nie tylko w zakresie teorii, ale przede wszystkim doświadczenia. Absolwenci tych szkół są nie tylko dobrze przygotowani do dalszej edukacji, ale też mają w sobie moc sprawczą i są gotowi stawić czoła wyzwaniom, które ich czekają — mówi Paula Bruszewska, prezeska Fundacji Zwolnieni z Teorii, organizatora rankingu.
Nowe pokolenie puka do drzwi pracodawcy
Jak wynika z badania “Młodzi Polacy na rynku pracy” z maja 2022 r. młodzi ludzie twierdzą, że sukces zawodowy oznacza pracę z pasją (dla 25 proc. badanych) oraz poczucie sensu pracy (prawie 16 proc. badanych). Młodzi wysoko cenią swój dobrostan, zwłaszcza psychiczny i społeczny. Ponad połowa z nich woli work-life balance od wysokich zarobków, wynika z tych samych badań przeprowadzonych przez PwC. Paula Bruszewska komentuje, że najlepszą formą sprawdzenia, w czym młoda osoba jest dobra, jest zrobienie tego w praktyce np. poprzez aktywność społeczną — Działając dla otoczenia, de facto pomagają też sobie w zdecydowaniu się na kolejne kroki zawodowe czy życiowe. To właśnie w czasie szkoły kształtują się preferencje, zainteresowania i uwidaczniają mocne strony. Taka aktywność społeczna może być szansą na sprawdzenie siebie w działaniu, aby potem móc podjąć właściwą i zgodną ze sobą decyzję o swojej dalszej przyszłości — dodaje Bruszewska.
Jak na takie działanie społeczne młodzieży reagują pracodawcy? Cenią sobie aktywność i zaangażowanie w działaniu. Potwierdza to Allegro, które w olimpiadzie wspiera młodzież programem mentoringowym. — To, co dla nas jako pracodawcy jest ważne to fakt, że młodym ludziom chce się działać i rozwiązywać problemy społeczne pojawiające się w ich otoczeniu — mówi Marta Mikliszańska, Head of Group Public Affairs & ESG Allegro. — Te kompetencje są dla nas ważne także podczas rozmów rekrutacyjnych. To dla nas zawsze ogromny plus, kiedy młoda osoba ma wrażliwość i praktyczne doświadczenie w realizacji projektu społecznego — dodaje Marta Mikliszańska.
Więcej informacji na www.zwolnienizteorii.pl, a relacja z finału znajduje się na stronie Zwolnionych z Teorii w serwisie YouTube. Fundację Zwolnieni z Teorii wspierają m.in. Allegro, ING Bank Śląski, Grupa Pracuj i Google.org.
Złote Wilki 2023 (wg kategorii):
edukacja
Mapa Wiedzy 2.0 (Wrocław) — pomoc uczniom szkół średnich w nauce do matury oraz w wykorzystaniu swojego potencjału poprzez stworzenie autorskiej platformy mapawiedzy.com, która zbiera wydarzenia dot. edukacji z całej Polski, aplikacji mobilnej i profili na social mediach
oEnergii (Konin) — akcja edukacyjna mająca na celu dzielenie się wiedzą o energetyce, ekologii i oszczędzaniu energii poprzez warsztaty dla młodych, media społecznościowe, wykłady i debata w szkole
ekologia i natura
re-foodable (Bielsko-Biała) — akcja edukacyjna, na czym polega marnowanie jedzenia i jak mu przeciwdziałać prowadzona w języku polskim, angielskim i ukraińskim
Strażnicy Ekologii (Olsztyn) — gra planszowa/interaktywna ułatwiająca zrozumienie, na czym polega ekologia i zielona energia
kultura
BezGańby (Rybnik) — promowanie śląskiej tożsamości i języka z humorem, którego celem było szerzenie śląskiej gadki wśród młodych ludzi na Śląsku i hanysom w całej Polsce
Powrót do Korzeni (Warszawa) — akcja polegająca na zbliżeniu się do kultury wiejskiej i odkrycia jej sekretów poprzez wspólne gotowanie tradycyjnych potraw na wsi oraz prelekcje w szkołach
projekt technologiczny
Swipest (Zgierz) — aplikacja społeczna dla graczy, którzy chcą unikać mowy nienawiści podczas gier zespołowych online
Świadomie Wybieram (Poznań) — swiadomiewybieram.pl to internetowa dopasowywarka uczniów do szkół, biorąca pod uwagę 3 czynniki: atmosfera w szkola, przyjemność z nauki i wyniki z matur. Skorzystało już z niej ponad 100 tys. osób
przestrzeń miejska
SzachMat (Włocławek) — zachęcanie do gier planszowych zamiast spędzania czasu przed urządzeniami elektronicznymi
reklama społeczna
Be Smile (Żory) — edukują o depresji, aspołeczności i fobii społecznej poprzez zajęcia psychologiczne, ulotki na mieście i media społecznościowe
Młodzi głosem przyszłości (Lublin) — zorganizowali ok 80 nagrań na social media pokazujące, dlaczego młodzi ludzie powinni chodzić na wybory, lekcje obywatelskie dla młodzieży oraz instalację w mieście pokazującą dwie wizje Polski
społeczeństwo obywatelskie
Uczniowski budżet obywatelski 2 (Gdynia) — angażowanie młodzieży z różnych szkół w działania społeczne m.in. pisania wniosków do budżetów obywatelskich, zbiórka grosza
Stop Starości Bez Radości (Wrocław) — przybliżanie tematu samotności wśród seniorów poprzez wydarzenia z nimi
społeczność lokalna
wolONtario (Wrocław) — mobilna wyszukiwarka wolontariatu łączy organizacje z chętnymi do działania
Walentynki wrocławskich liceów 2023 (Wrocław) — łączenie uczniów z różnych liceów, aby celebrować relacje międzyludzkie
wydarzenie publiczne
Wspólny język (Poznań) — warsztaty międzypokoleniowe dla młodzieży i seniorów w Domach Pomocy Społecznej
ER English! (Głogów) — wolontariat języka angielskiego poprzez zabawę i wolontariat dla dzieci i młodzieży
Młoda Polityka (Koszalin) —- angażowanie młodych dorosłych do brania udziału w wyborach poprzez organizowanie wybory na postaci z bajek oraz inne zabawy
zbiórka charytatywna
PRZYnitka — akcja społecznego szycia pluszowych misi oraz szarpaków dla psów. Pieniądze zebrane z pluszowych misi przekazano na rzecz fundacji Save the Children
PsieNosi (Starogard Gdański) — zorganizowanie koszykarskiego meczu charytatywnego między ARKA Gdynia i Astoria Bydgoszcz pozwoliło zebrać pieniądze łącznie na 400 kg karmy dla zwierząt w schroniskach
Pet Portrait (Warszawa) — aukcja sztuki dla zwierząt
zdrowie i sport
Miło Cię widzieć (Tarnobrzeg) — kampania społeczna do nastolatków i dorosłych dotycząca myśli samobójczych wśród młodych